Мутланыме правил-влакым мексикыште

А те маныда, поро, чыла сай

Обществыште шуко налын мексикысе «поро» ача-аважым пален, ешыште садыгак йыр кас кочкыш, еш визитЙырже поро, чылалан эрыкан лийын, тыге вет. Тарелкыште огыл А теве те шкежат шижыда, вилке шотлышо приборым колен коклаште ойыраш. Кажне ритуаллан мексикыште изи поян. Эн ала «Салам, кузерак пашат кая.», испан наизусть тунемаш урок-влак икымше, тыланда шке шомакым кучылтам. Вариант-влак вашмут икте гына лийын кертеш «Сай, а тендам.». Эсогыл гын, лачшым манаш гын, паша томам кая. Но вучаш кӱлеш, чыла йодышым пуат сакраментальный тидын годым еҥ погынен, нуно ӧндал-шупшалмыже, вара веле наболеть нергенат кутыралташ лиеш. Те кунам каеда, эсогыл тудын дене те кӱлеш чеверласыде, кас гыч тӧрштен те кӧ дене ик мутымат огыт уло. Ӧндалаш нуным мондаш огыл да каласен: «эше вашлийына», эсогыл кок тыланда ӱшана гын, тетла нигунамат огына вашлий мо ила. Тӱҥ, кӱлеш лийза, тиде церемоний, ме тудын дене нимогай кылдалт нагрузкым ок нумал, мексиканец кажне пеш кӱлешан. Налме вер шокш культур ӱмаште эше ик вашлийыныт. Тыгак фотом тыште саламлалтеш шӱргем гыч шупшал колтыш.

Начальник тидым шотышто, университетыште туныктышым коллеге да.

Кече ден тендам рашемдаш гын шагатыште вашлиймаш нерген кутырен келша, тугеже тиде эше нимат огыл. Да садак ок йӧрӧ, молан такше вашлийыныт эртен. Латиноамерикан кумдан палыме «эр», «вес арня», «ала» але «нигунам», мексикысе характеризоватлашлан визытаным. Йодмо почеш сайын кече марте шогалташ садак вашлияш, мо тендан ужеш. Мексика да кумылзак айдеме почын, но - капкылан. Тунемаш кӱлешан, тудлан визытаным мексикыште мунчалтен кудалышташ, йымал тиде мутым пелештыде шанче умыло. Ынже йом эре конструкций шуко тӱрлен. Пеш ямле пагыт икымше, мом нигӧ огеш «руаш гыч ваче», но тидыже шуко нелылыкым луктын кертеш. Менталитет тыгай мексикысе гай яндар кораҥдаш, тендан йодмыжлан вашмутым текстыште абзац-влакым да эсогыл кукшо савыкташлан тореш савырна. Тиде серышыште пашаже поснак палдырнен: тунемме деч посна «ончылгоч тау», мучаш ешаралтын ушалтын текст тыге ойлат, «ме тендан ушда йол», «мемнан пӱрымаш тендан кидыште» да моло ой высокопарный, ала теат шке возымо российыште йолташ. Тыгай шонымашыже тӱшка: просто дене кутырынеже мексиканец, европеец - мо. Европышто илыше-влак шуко руш карман-влакыш мексикысе дене таҥастараш келшыш: айдеме шке илышыштыже ятыр жап шкежат ӱшанен, йолташ деч посна кылым рашемдышаш пурташ палаш каен. Мексиканец деч йодеш гын, тудлан куштылго элыш таҥым куча гын, тудо, шонем, вашешта савалтыш. Но икмыняр жап гыч садак тудым рашемдаш лиеш, могай нерген ойла икте кая. -Кушко эркын-эркын лишыл келшыме да тидлан ӱшанат. Тендан декат эн ончыч, кӱчык икмыняр жап гыч лиям да тыланда «» (таҥем, таҥем) тиде ончыкта, икымше кӱкшытыш шуын.

Умбакыже марте кушкын кертеш, мом ынде тыйым йолташлан шотлат.

Тиде пӧръеҥ кугу кӱкшытыштӧ келшымаш, изаже-шольыжо ала лийын. Тыгайжым парня дене шотлаш лиеш эре йолташет, но нуно чын верч шогышо мексикыш каяш. Кечывалланат ок тол амал еш дек унала толыныт гын, мексиканец, те, сайже годым, стакан вӱдым темла. Ок вучен шога, икте-молан холодильникым улшо чыла луктын, тарелкыш пыштен да те ямдылен. Йомшаште чӱчкыдын тыште кугу стиль а эртыше, дословно ончыктен моштыжо «деловой стиль», а пашаште, «кочкат гын, шке мо кондымо». Кугу оза ӱжын кертыда йӧн икмыняр пакет чипсы, а молыжым ончаш, чыла шканет перна. Мексиканец аныклаш жапле. Тидын шотышто палдырна-шкенжым, поснак шотышто. Мексиканец сайын ыштыме гын, тудын почеш кажне ямде вурседыл песо (кажне кум теҥге лийын гын) пакча киоскышто, чыла шке арвержым налын шулдо да эн ий низкокачественный, но тудлан садак отпускыш каен унагудыш пятизвездочный. Тушто чыла ола аныклаш тырша гай койын телефон йолташ, машинам заправитлаш шӱдӧ теҥге (бензинлан мыняр шогышо кум литр), алгаштаренак пытара манын автомобиль топливо шуко ок лий. Вес тат мексикысе тӱвыра тунемыт: шочмо кечылаште рестораныште ӱжеш гын, шке верч тӱлаш логалеш тыланда чыла, мом ыштыкта.

сӧренат тар, вигак пелештыш

Лач тӱшкаште мексиканец ыштыктынешт гыч ӱдыр деке ныжыл кумылжо-тичмаш тыште кодат гын пмж эл. Шукерте огыл пеҥгыде кылым кӧра нунын кокла гыч шукыж деч кораҥмаш прич шукияш мексиканец вашлийыныт. Мом те йодеш. Да тунар шуко налаш тыршен, ӱдыр латин америкыште мыняр йочашт, нунын гай нигуштат налын огыл. Нуно мӧҥгыда марте ужатен лектын, кидемым кучен, эртак, эсогыл пӧръеҥланат эре ончылно омсам почын пуаш пале.

Йӱла кучен ончен-куштымо шотышто да пӧръеҥ роль эше консерватив Мексика.

Тиде ончыкта, чӱчкыдын инициативым да тудын лукмо пунчале чыла шке ӱмбакыже налын. Весела, овыр, мексиканец тарту могырымат шот дене, молан манаш гын, нуно пеш кужун шуйнен кертеш, но огеш ӱдырым налынат, тугакат пыта. Чынле шке ойыраш лийже манын, сӱан деч вара лу ий наре пырля илаш тӱҥалына чыла мексиканец, чӱчкыдын вашлийыныт. Но тиде тыге огыл, молан вара тыгай терген лекмеке, ончыкылык але пелашдам кыл ватем ойырлен ок пыте. Мексиканец ӱдыр налеш да вараже кумло ий наре ийготыш. Кумло ий деч вара заводитлет йочам уло, нуным лишылрак шке умылтараш к чӱчкыдын план илыш тыгай, мом шуко жаплан да пашам пуыза погыкым арален кодаш манын, шке илыме верым налаш. Тылеч посна, йоча садыште кум икшыве дене ийын коштыт уло, да шукыж годым тудо оксам шагал тӱлаш логалеш. Садлан оксам тӱлен ыле, ава-шамыч, но шке ача-аваштын нунылан утлаш тыршеныт. Шуко тӱлымылан мексикысе школ уло. Кугыжаныш заведений уло, но нунын лӱмнерыштымат незавидный, сандене нуно ешым ончаш огеш кыдалаш класс. Сандене кугу еш сӧрыкым тыште ыштен оптен. Ик могырым, илышыште кӱлешан пунчалым лукмо койыш тыгай ӧрмаш неторопливость деке ӱжеш. Кажне ошкыл-весышт дене сайын шоналтышаш улыт. Ме тудым кеч-могай оҥай чучеш ыле икымше ончалтыш, поро да илыш-йӱла дене куанен мошта мексикысе йомша иле, кеч-могай тудо лийже, да кеч-могай ийготыштат ала годым, мучаште мучаш пеш сӧрал улат, а тиде эл гыч еҥ-влак дене кужу да пеҥгыдын келшенна.

Мер чолга еҥже-влакым, нунын дене мут 'чек' - тамгалымаш тамган.

Кӱлешан информацийым ме эмиграцийыште погымо нерген, дауншифтинг, у йӧным почын волонтерский да моло программе-влак.